-
سرباره فولاد؛ پیشران انقلاب جهانی در روسازی جادهها؛
تبدیل کوههای ضایعات فولاد به جادههای ماندگار
درحالیکه صنایع فولاد جهان سالها با انباشت میلیونها تن سرباره بهعنوان پسماند صنعتی دستوپنجه نرم میکردند، امروز همین ماده خاکستریرنگ به سلاحی سبز برای مقاومت جادهها، کاهش آلایندهها و صرفهجویی میلیاردی در هزینههای نگهداری تبدیل شده است. اکنون، از بزرگراههای آلمان تا خیابانهای دوچرخهسواری قطر، سرباره فولادی در حال بازتعریف مفهوم روسازی پایدار است؛ مسیری که نهتنها زمینهای اشغالشده را آزاد میکند، بلکه جان انسانها را در جادهها نجات میدهد.
-
از فوتبال تا فولاد؛ استادیوم اختصاصی باشگاه فولادخوزستان چگونه ساخته شد؟
فولادآرنا؛ استودیوم بدون مرز
در جنوب ایران، جایی که فولاد خوزستان فوتبال را حرفهای کرده، ورزشگاهی سر برآورده که نگاهها را خیره میکند: «فولاد آرنا»، نخستین استادیوم مدرن ایران بدون پیست تارتان، با الهام از استانداردهای ناب فوتبال انگلیسی، از سال ۱۳۹۶ تماشاگران را به نزدیکترین فاصله با چمن و هیجان مسابقه میرساند. این مجموعه فراتر از یک ورزشگاه است؛ کمپی تمرینی کامل و مدرن با هفت زمین تمرین، سالنهای تخصصی بدنسازی، استخر و امکانات رفاهی ویژه که نشان میدهد مدیران فولاد خوزستان در پی بازتعریف استانداردهای حرفهای باشگاهداری در ایران هستند. فولاد آرنا، نه تنها با فولاد ساخته شده، بلکه با چشمانداز و جسارت مدیرانی متفاوت، به نمادی از نوگرایی در فوتبال کشور بدل شد.
-
شتاب نوآوری در لجستیک فولاد با ریلهای هوشمند و کشتیهای سبز؛
انقلاب بیصدا در حمل فولاد جهان
صنعت فولاد جهان در آستانه یک دگرگونی عمیق لجستیکی قرار دارد؛ جایی که مرزهای سنتی حمل با کشتی و قطار در حال شکستهشدن است و فناوریهای نوین از قطارهای خودران استرالیا تا کشتیهای آمونیاکسوز ژاپنی و کامیونهای برقی اروپایی سرعت، ایمنی و پایداری را به تعریف تازهای میرسانند. این تحول نه فقط مسیر رقابت را عوض میکند، بلکه مفهوم قدرت در بازار جهانی را از ظرفیت کورهها به توان نوآوری در زنجیره حملونقل جابهجا کرده است.
-
جهش بزرگ ترکیه در عرصه زیرساخت، چگونه اتفاق افتاد؟
فولاد، سیمان و سیاست
ترکیه در سالهای اخیر وارد یک دوره بزرگ توسعه زیرساختی شده است؛ دورهای که نهتنها چهره شهرهای این کشور را تغییر داده، بلکه به یکی از ستونهای اصلی اقتصاد و حتی سیاست آن تبدیل شده است. این مسیر شباهت زیادی به تجربه برخی اقتصادهای نوظهور دارد، با این تفاوت که ترکیه از پشتوانه صنعتی و ظرفیت تولیدی قابلتوجهی برخوردار بوده و همین امر، روند توسعه زیرساختی آن را سرعت بخشیده است.
-
نیروی کار پنهان
داستان هوش مصنوعی، داستان انسانهایی است که در سایه ماشینها کار میکنند. از راجش در هوبلی هند گرفته تا کریستال در میشیگان آمریکا، این کارگران گمنام هستند که به فناوری جان میدهند. اما همانطور که فی لی میگوید: پرورش یک مدل هوش مصنوعی، مثل پرورش یک کودک است. زمان میبرد، و بدون انسانها، این کودک هرگز بزرگ نخواهد شد.
-
حرکت تهاجمی ترکیه در بازار جهانی فولاد با تمرکز بر مقاطع سنگین و صنایع استراتژیک؛
سرمایه گذاری کاردمیر برای غولهای فولادی
شرکت کاردمیر چلیک ترکیه با سرمایهگذاری ۳۰ میلیون دلاری برای راهاندازی خط جدید نورد مقاطع سنگین، گامی بلند به سوی تثبیت جایگاه این کشور در بازار جهانی فولاد برمیدارد؛ حرکتی که نهتنها ظرفیت تولید را افزایش میدهد بلکه صنایع کلیدی از نیروگاههای خورشیدی تا کشتیسازی و پروژههای زیرساختی بزرگ را هدف گرفته است.
-
مرز تابآوری
یکی از راهکارهای ترسیم چشماندازهای آتی و تحلیل سناریوهای آیندهنگر، تحلیل فاکتورهای ریسک مرتبط با پدیده مورد تحلیل است. از نظر نگارنده این یادداشت در حال حاضر، ازجمله فاکتورهای ریسک حیاتی برای بخش صنعت و تبعا اقتصاد ایران در وضعیت کنونی، مساله انرژی و واردات است. از این رو در این تحلیل تلاش میشود چشماندازی از بخش صنعت ایران با در نظر گرفتن فاکتورهای ریسک مذکور ارائه شود.
-
تصویر فریبنده
هوش مصنوعی ابتدا به عنوان یک دستیار برای انجام وظایف روزمره مانند مراقبت از فرزندان یا شستن ظرفها تصور میشد تا انسانها بتوانند به شغل خود بپردازند. اما واقعیت این است که این فناوری در حال تصاحب مشاغل انسانی است و به رقیبی تبدیل شده که ممکن است جایگاههای شغلی را از آن خود کند. این تحول، پرسشی بزرگ را مطرح میکند: چه آیندهای برای انسانها در دنیای پر از هوش مصنوعی خواهد بود؟
-
از تصدیگری به تسهیلگری
در گزارش جهانی سرمایهگذاری ۲۰۲۴ کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل، اهمیت دولت دیجیتال به عنوان ابزاری برای تسهیل فرآیندهای سرمایهگذاری به وضوح مورد تاکید قرار گرفته است. تغییر از تصدیگری به تسهیلگری در حکمرانی، به معنای کاهش مداخلات مستقیم دولت در فعالیتهای اقتصادی و تمرکز بر ایجاد زیرساختهای نهادی و فنی برای ارتقای فضای سرمایهگذاری است. این روند مستلزم بازنگری در نقش دولت، بهبود شفافیت، کارآمدسازی فرآیندها و پاسخگویی بیشتر نهادهای عمومی است.
-
راهحل کمبود نیروی کار انرژی پاک؛
استعدادهای گمشده کلید نیروی انسانی انرژی پاک
با رشد پرشتاب انرژیهای پاک و موج تقاضا برای نیروی کار ماهر، کمبود متخصص به چالشی جدی بدل شده است. تازهترین گزارش کارشناسان نشان میدهد پاسخ این معضل، در قلب جامعه و در میان نیروهایی نهفته است که بدون مدرک دانشگاهی اما با تجربه، مهارت و اشتیاق، قادرند موتور گذار به انرژی پاک را روشن نگه دارند.
-
برنده نهایی
تایلند، اندونزی و ویتنام در رقابتی فشرده برای جذب سرمایهگذاری در صنعت خودروهای برقی قرار دارند، اما هرکدام با چالشهایی روبهرو هستند. تایلند با مشوقهای مالی، اندونزی با کنترل منابع نیکل و ویتنام با حمایت از وینفست، مسیرهای متفاوتی را دنبال میکنند. با اینحال، وابستگی شدید به چین و خطر اشباع بازار جهانی، چشمانداز موفقیت را نامطمئن کرده است. بسیاری معتقدند، برنده اصلی در رقابت میان این سه کشور را نه دولتها، بلکه استراتژیهای چین تعیین میکند.
-
تمدید مهلت توقف تعرفهها، امیدهای تازه در بازار نفت؛
تعرفهها در حاشیه، نفت در تعادل
با تمدید آتشبس تعرفهای میان آمریکا و چین تا ۱۰ نوامبر، بازارهای جهانی نفت روز سهشنبه شاهد ثبات قیمتی بودند؛ اقدامی که نگرانی از رکود تقاضای انرژی را کاهش داده و نگاهها را به سمت دادههای تورمی آمریکا و مذاکرات حساس ترامپ و پوتین در آلاسکا معطوف کرده است.
-
مهلت سهماهه برای جلوگیری از جنگ تجاری تمامعیار؛
تمدید آتشبس تعرفهای آمریکا و چین
در شرایطی که افزایش تعرفهها تا مرز تحریم کامل تجاری میتوانست جریان صدها میلیارد دلار کالا را متوقف کند، واشنگتن و پکن با تمدید ۹۰ روزه آتشبس تعرفهای، موقتاً از تشدید بحران جلوگیری کردند. طبق توافق جدید، تعرفههای آمریکا بر کالاهای چینی در سطح ۳۰ درصد و تعرفههای چین بر کالاهای آمریکایی در سطح ۱۰ درصد حفظ میشود، هرچند سایه اختلافات ساختاری بر روابط اقتصادی دو قدرت همچنان پابرجاست.
-
بهبود تولید فولاد با رشد ۰٫۷ درصدی در چهارماهه ۱۴۰۴؛
عبور محتاطانه فولاد ایران از بحران برق
آمار انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران نشان میدهد که تولید فولاد میانی کشور در چهار ماهه نخست ۱۴۰۴ به ۱۰.۸۶ میلیون تن رسیده که نسبت به تولید ۱۰.۷۸ میلیون تنی مدت مشابه سال ۱۴۰۳، رشد ۰٫۷ درصدی را ثبت کرده است. این افزایش در حالی رخ داده که محدودیتهای شدید برقی از اردیبهشتماه اعمال شده بود.
-
اعتمادسازی معدنی
آرژانتین، پس از دو دهه سیاستهای مالی سهلانگارانه و کسری بودجهای که در دهه 2010 بهطور متوسط 5درصد تولید ناخالص داخلی بود، در حال بازنویسی داستان اقتصادی خود است. رژیم تشویقی سرمایهگذاری برای پروژههای کلان (RIGI)، با معافیتهای مالیاتی 10ساله و تضمینهای ارزی برای پروژههای بالای 200 میلیون دلار، سیگنالی قوی به سرمایهگذاران جهانی ارسال کرده است. طبق گزارش بانک جهانی، جریان سرمایهگذاری مستقیم خارجی در بخش معدن آرژانتین در سال 2024 به 2/3 میلیارد دلار رسیده؛ رشدی 40درصدی نسبت به سال قبل. اما این معجزه چطور اتفاق افتاد؟
-
در آستانه توفان
تحولات زیستمحیطی و اقتصادی در خاورمیانه، دیگر یک پیشبینی دور از ذهن نیست، بلکه واقعیتی است که نشانههای آن از هماکنون آشکار شده است. افزایش دما، کاهش منابع آب، تشدید آلودگی و ناآرامیهای اجتماعی، کشورها را وادار به تغییر در سیاستهای توسعهای خود خواهد کرد. این گزارش با نگاه به مطالعه اخیر بانک جهانی، چالشهای اقلیمی ایران، عربستان سعودی، امارات متحده عربی و عراق را بررسی میکند و شوکهای آینده این کشورها را تحلیل میکند.
-
انفجار مرگبار در کلیرتون آمریکا؛
حادثه در کارخانه ککسازی US Steel با یک فوتی
انفجار در «کلیرتون کوک ورکس»، بزرگترین کارخانه تولید کک در آمریکا و زیرمجموعه شرکت U.S. Steel تاکنون یک کشته، چندین زخمی و دستکم دو نفر مفقود بهجای گذاشت.
-
عملکرد بخش معدن در تیرماه ۱۴۰۴بررسی شد؛
سهام معدنیها روی موج رشد
براساس گزارش مرکز پژوهشهای مجلس، بخش معدن و صنایع معدنی ایران در تیرماه سال ۱۴۰۴، تحولات متعددی را در شاخصهای کلیدی خود تجربه کرده است. این بخش که نقش مهمی در اقتصاد کشور ایفا میکند، در ماههای اخیر با نوساناتی در تولید و فروش شرکتهای بورسی مواجه شده است که میتواند چشمانداز وضعیت صنعت معدن را در سال جاری روشنتر کند.
-
جدیدترین گزارش خانه صنعت، معدن و تجارت اصفهان زیر ذره بین ایراسین؛
نقشه راه بهینهسازی انرژی صنایع اصفهان
نقشه مصرف برق صنعتی اصفهان، در تازهترین گزارش خانه صنعت، معدن و تجارت، چهرهای متفاوت از پراکندگی تولید در استان اصفهان را نشان میدهد؛ از شاهینشهر و میمه که با ۶۸۰ واحد صنعتی ۱۷.۳ درصد برق استان را مصرف میکنند، تا اصفهان با سهمی مشابه، و نجفآباد و کاشان که در ردههای بعدیاند. جالب آنکه شهرستانهایی با صنایع سنگین، مانند مبارکه و لنجان، برخلاف انتظار سهم کمتری از مصرف دارند. این الگوی متنوع مصرف، نهتنها ویژگیهای خاص هر شهرستان را آشکار میکند، بلکه مسیرهای متفاوتی برای بهینهسازی انرژی و تقویت رقابتپذیری صنعت در سراسر استان ترسیم میکند.
-
تله تکنولوژی
این گزارش تحلیلی، به یکی از جدیترین بحرانهای پیشروی صنعت فولاد میپردازد؛ کاهش عیار سنگ آهن و تاثیر آن بر آینده فولاد سبز. با بررسی دقیق شکاف میان عرضه و تقاضای جهانی سنگ آهن با عیار بالا، چالشهای تکنولوژیکی، پیامدهای اقلیمی و فشارهای ژئوپلیتیک، خواننده درمییابد که چگونه این بحران میتواند زنجیره تامین فولاد را متحول، اهداف اقلیمی را تهدید و موقعیت ایران در بازار جهانی را به خطر بیندازد.
-
از غرش کورهها تا سکوت کارخانهها؛
چگونه لهستان از قطب تولید فولاد به بازار مصرف تبدیل شد؟
در حالیکه لهستان روزی قلب تپنده فولاد اروپای مرکزی بود، حالا کاهش ۲۳ درصدی تولید، واردات ارزان آسیایی، تداوم جریان اسلب روسی و قیمت برق سرسامآور، این کشور را به مصرفکننده وابسته بدل کرده است. از تعطیلی کورههای آرسلورمیتال تا فشار سیاستهای سبز، زنجیره فولاد لهستان زیر بار رقابت خارجی و هزینههای داخلی خم شده است.
-
جهش صادرات فولاد ایران در بازارهای جهانی؛
ورق و اسلب پیشتاز شدند، میلگرد عقب نشست
تازهترین گزارش انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران میگوید صادرات زنجیره آهن و فولاد کشور در چهار ماهه نخست ۱۴۰۴ با رشد ۱۳ درصدی نسبت به مدت مشابه پارسال، به ۴.۱ میلیون تن و ارزشی بیش از ۲.۳ میلیارد دلار رسیده است. این رشد عمدتاً حاصل عملکرد خیرهکننده محصولات تخت فولادی است؛ جایی که اسلب ۶۱ درصد و ورقهای فولادی تا ۱۷۲ درصد جهش کردهاند. بیلت و بلوم نیز پس از افت سهماهه ابتدایی، با رشد ۱۵ درصدی به مدار صعود بازگشتند، اما ریزش ۳۵ درصدی میلگرد فشار بر بخش مقاطع طویل را ادامه میدهد. در کنار این، جهش کمسابقه ۷۸ درصدی صادرات کنسانتره سنگآهن، نگرانی فولادسازان درباره تأمین ماده اولیه را افزایش داده است.
-
فناوریهای هوش مصنوعی متنباز از گوگل تا صنعت فولاد؛
هوش مصنوعی، فولاد را از نو میسازد
صنعت فولاد در آستانه جهشی تاریخی است؛ جایی که هوش مصنوعی، پردازش متنباز و الگوریتمهای یادگیری ماشین از دل کورهها تا خطوط نورد، تولید را هوشمند، دقیق و کمهزینه کردهاند. از پلتفرم Sentinel آرسلورمیتال با پیشبینی ۱۰۰٪ خرابیها گرفته تا بینایی ماشین با دقت ۹۸٪ در شناسایی عیوب، فناوریهایی چون TensorFlow، Kubernetes و زبان Go اکنون خط تولید فولاد را به قلب انقلاب چهارم صنعتی پیوند زدهاند.
-
حرکت تازه صنعت فولاد ایران به سمت تولید پایدار با اقتصاد چرخشی؛
فولاد سبز در مدار نوآوری و بازیافت
صنعت فولاد ایران با رویکرد تازهای به سوی آیندهای پایدار گام برمیدارد؛ آیندهای که در آن «اقتصاد چرخشی» و «مدیریت پسماند» نقش محوری دارند. این تغییر، از اتکا بر توسعه صرفاً کمی، به سمت بهرهبرداری بهینه از منابع، تولید فولاد سبز و هدفگذاری برای پسماند صفر و کربن خنثی، حرکت کرده و همزمان سودآوری و حفاظت از محیطزیست را در دستور کار دارد.
-
بازسازی توان تولید
سال جاری به سرمایهگذاری در تولید نامگذاری شده است تا توجه ویژهای به توسعه زیرساختها، نوسازی تجهیزات و افزایش بهرهوری در بخشهای مختلف اقتصادی کشور جلب شود. با توجه به چالشهای اقتصادی، تحریمها و نیاز به تقویت تولید ملی، این نامگذاری بهعنوان یک اقدام راهبردی برای جذب سرمایهگذاری داخلی و خارجی، بهبود فرآیندهای تولید و رفع موانع اقتصادی صورت گرفته است. هدف آن ارتقای توان رقابتی و ایجاد اشتغال پایدار از طریق رشد پایدار در بخش تولید است.
-
زندگی با روباتها
گزارش فوریه ۲۰۲۵ مجمع جهانی اقتصاد (WEF) و مککینزی با عنوان «مراکز استعدادیابی: ضرورتی در حال تحول برای تولید» بر اهمیت انسانها در صنعت تولید، حتی در عصر سلطه تکنولوژی تاکید دارد. این گزارش هشدار میدهد که بیش از نیمی از نیروی کار تا ۲۰۳۰ نیاز به آموزش مجدد دارند و با نقل داستانهایی از تایلند تا برزیل، ثابت میکند که سرمایهگذاری خلاقانه و محلیسازیشده میتواند هم سود را بالا ببرد و هم زندگی کارگران را دگرگون کند.
-
دیپلماسی نودلی
در حالی که کشورهای آسیایی برای مهار موج جدید تعرفههای ترامپ، پشت درهای کاخ سفید صف کشیدهاند، مشکل اصلی از درون قاره میجوشد: شبکهای پیچیده و ناکارآمد از توافقنامههای تجاری که بهجای تسهیل تجارت، آن را سردرگم کرده است. آسیایی که روزگاری نماد همکاری اقتصادی منطقهای بود، اکنون زیر سایه «اثر کاسه نودل»، گرفتار توافقهای نمادین، قواعد دستوپاگیر و سیاستهای تجاری چریکی شده است. سهم آسیا از تجارت جهانی نیز از سال ۲۰۲۰ رو به کاهش گذاشته است؛ نشانهای از آنکه ماشین تجارت منطقهای نیاز به بازنگری دارد.
-
بازطراحی بازار جهانی مس زیر سایه تعرفه ۵۰ درصدی آمریکا؛
آیا مس نقطه آغاز است؟
رییس جمهور آمریکا در اقدامی غیرمنتظره اعلام کرد که از اول اوت، تمامی واردات مس به آمریکا مشمول تعرفه ۵۰ درصدی خواهد شد؛ تصمیمی که کاخ سفید آن را تلاشی برای «بازگرداندن سلطه آمریکا بر صنعت مس» معرفی کرده است. برخلاف روال معمول که نتیجه بررسی وزارت بازرگانی تا نوامبر مشخص میشود، ترامپ چند ماه زودتر و با تعرفهای دو برابر انتظار بازار (۲۵ درصد) اقدام خود را اعلام کرد.
-
کمبود کک فولادسازان بزرگ را به مرز توقف رساند؛
۲ کارخانه هند در آستانه خاموشی
جیاسدبلیو استیل بزرگترین فولادساز هند، با هشدار درباره توقف تولید در ۲ کارخانه، از دولت خواسته سقف واردات کک متالورژیکی کمخاکستر را افزایش دهد؛ درخواستی که در میانه محدودیتهای سخت تجاری و رقابت جهانی برای تأمین این ماده حیاتی مطرح شده است.
-
موج جهانی فولاد به سمت صادرات محصولات با ارزش افزوده میرود؛
فرصت ایران برای ورود به نیمه پرسود تجارت فولاد
گزارش تازه انجمن جهانی فولاد نشان میدهد صادرات غیرمستقیم فولاد جهان طی یک دهه ۲۳ درصد رشد کرده و در سال ۲۰۲۳ تقریباً با صادرات مستقیم برابری کرده است، اما ایران با وجود جایگاهش در میان ۱۰ تولیدکننده بزرگ فولاد، همچنان صادرکننده فولاد خام است و سهم ناچیزی از بازار پُرارزش محصولات ساختهشده دارد.