پایگاه خبری تحلیلی ایراسین، ادغام و تملک، همواره یکی از راهبردهای اصلی رشد و توسعه برای شرکت‌های بزرگ و سرمایه‌گذاران بوده است. در سال‌های اخیر، عوامل مختلفی مانند سیاست‌های پولی، مقررات سخت‌گیرانه، تغییرات ژئوپلیتیکی و ظهور فناوری‌های جدید، تأثیر قابل‌توجهی بر روند معاملات M&A داشته‌اند.در سال ۲۰۲۴، بازار شاهد افزایش ۱۵ درصدی حجم معاملات بود، اما همچنان نسبت به ارزش کلی بازارهای جهانی در پایین‌ترین سطح ۲۰ سال اخیر قرار داشت. با ورود به سال ۲۰۲۵، شرایط به‌گونه‌ای تغییر کرده که پیش‌بینی می‌شود یک دوره جدید از رشد و تحولات اساسی در بازار M&A آغاز شود.سرمایه‌گذاران به دنبال تحکیم پرتفوی خود، تسهیل نقدینگی و استفاده از فرصت‌های جدید هستند. در این گزارش، بر اساس تحلیل‌های ارائه‌شده توسط گلدمن ساکس، روندهای کلیدی، فرصت‌های بالقوه و چالش‌های اصلی بازار M&A در سال ۲۰۲۵ بررسی خواهد شد.

کلان‌روندهای ادغام و تملک

در سال‌های اخیر، بازار ادغام و تملک (M&A) تحت‌تأثیر عوامل اقتصادی و سیاسی متعددی قرار گرفته و نوسانات چشمگیری را تجربه کرده است. افزایش نرخ بهره، تغییرات در سیاست‌های نظارتی و ناپایداری اقتصادی باعث کاهش میزان معاملات در برخی از صنایع شد، زیرا شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران نسبت به شرایط بازار محتاط‌تر عمل کردند. اما در نیمه دوم سال ۲۰۲۴، شرایط اقتصادی بهبود یافت و این مساله باعث شد که شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران اعتماد بیشتری به بازار پیدا کنند. این افزایش اعتماد منجر به رشد تدریجی فعالیت‌های M&A شد، به‌ویژه در صنایعی که به دنبال افزایش بهره‌وری، کاهش هزینه‌ها و توسعه بازارهای جدید بودند. طبق نظرسنجی انجام‌شده توسط گلدمن ساکس از مشتریان بانکی، ۴۷ درصد از سرمایه‌گذاران و شرکت‌های بزرگ اعلام کردند که رشد استراتژیک و توسعه قابلیت‌های جدید، مهم‌ترین انگیزه آنها برای انجام معاملات M&A در سال ۲۰۲۵ خواهد بود. این امر نشان‌دهنده افزایش تمایل شرکت‌ها به انجام ادغام‌های استراتژیک برای تقویت موقعیت رقابتی خود در بازار است. به همین دلیل، انتظار می‌رود که در سال ۲۰۲۵، ادغام‌های فناوری‌محور، سرمایه‌گذاری‌های مرتبط با تحول دیجیتال و کاهش هزینه‌های عملیاتی، از محرک‌های اصلی بازار M&A باشند.

تأثیر سیاست‌های پولی و نظارتی بر بازار M&A

یکی از عوامل کلیدی که می‌تواند مسیر معاملات M&A را در سال ۲۰۲۵ تعیین کند، سیاست‌های پولی و قوانین نظارتی دولت‌ها است. در سال‌های گذشته، افزایش نرخ بهره و محدودیت‌های مالی باعث شد که هزینه تأمین مالی برای معاملات بزرگ‌تر افزایش یابد، که در نتیجه منجر به کاهش تعداد و ارزش معاملات M&A شد. با این حال، پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهند که در سال ۲۰۲۵، کاهش تدریجی نرخ بهره و اجرای سیاست‌های حمایتی توسط دولت‌ها، می‌تواند شرایط را برای انجام معاملات بزرگ‌تر و ادغام‌های استراتژیک فراهم کند.

طبق داده‌های ارائه‌شده توسط گلدمن ساکس، در سال ۲۰۲۴، ۷۱ درصد از کل معاملات M&A توسط شرکت‌های بزرگ انجام شد. این آمار نشان می‌دهد که شرکت‌های بزرگ به دنبال خرید و تصاحب شرکت‌های کوچک‌تر و متنوع‌سازی پرتفوی سرمایه‌گذاری خود هستند. انتظار می‌رود که این روند در سال ۲۰۲۵ نیز ادامه داشته باشد، به‌ویژه در صنایعی که به دنبال افزایش بهره‌وری عملیاتی، کاهش هزینه‌ها و بهبود عملکرد مالی هستند.

علاوه بر سیاست‌های پولی، نظارت‌های دولتی و قوانین جدید در برخی کشورها ممکن است به‌عنوان یک عامل محدودکننده یا تسهیل‌کننده در بازار M&A عمل کنند. برخی کشورها در تلاش هستند که سرمایه‌گذاران خارجی را جذب کنند و از طریق کاهش موانع قانونی، معاملات بین‌المللی را تسهیل کنند. در مقابل، برخی دیگر ممکن است محدودیت‌های جدیدی برای جلوگیری از تصاحب شرکت‌های استراتژیک توسط سرمایه‌گذاران خارجی وضع کنند. در این شرایط، شرکت‌هایی که قصد ادغام و تملک دارند، باید استراتژی‌های دقیقی برای انطباق با این تغییرات نظارتی تدوین کنند تا بتوانند فرصت‌های جدید را به حداکثر و در عین حال، ریسک‌های بالقوه را به حداقل برسانند. در مجموع، سال ۲۰۲۵ می‌تواند دوره‌ای کلیدی برای رشد و تحول در بازار M&A باشد. با توجه به شرایط اقتصادی بهبودیافته، کاهش نرخ بهره و فرصت‌های ایجادشده توسط سیاست‌های نظارتی، شرکت‌ها باید با دقت بیشتری روندهای بازار را تحلیل کرده و استراتژی‌های مناسبی برای انجام معاملات ادغام و تملک تدوین کنند.

نقش فناوری در معاملات M&A

در سال‌های اخیر، فناوری‌های نوین به یکی از عوامل تعیین‌کننده در رشد بازار ادغام و تملک (M&A) تبدیل شده‌اند. هوش مصنوعی (AI)، رایانش ابری، بلاک‌چین و فناوری‌های داده‌محور از جمله حوزه‌هایی هستند که سرمایه‌گذاری‌های کلانی را به خود جلب کرده‌اند. در سال ۲۰۲۵، پیش‌بینی می‌شود که شرکت‌های بزرگ فناوری همچنان در صدر معاملات M&A قرار داشته باشند، چراکه این شرکت‌ها به دنبال گسترش قابلیت‌های خود و تسلط بر بازارهای نوظهور دیجیتالی هستند.

مایکروسافت، گوگل و آمازون به عنوان سه غول فناوری، میلیاردها دلار برای توسعه زیرساخت‌های ابری و هوش مصنوعی سرمایه‌گذاری کرده‌اند. این شرکت‌ها از طریق ادغام و خرید استارت‌آپ‌های نوآور، تلاش می‌کنند تا توانمندی‌های خود را در زمینه هوش مصنوعی و داده‌های کلان تقویت کنند. پیش‌بینی می‌شود در سال ۲۰۲۵، موج جدیدی از معاملات M&A در این حوزه شکل بگیرد که تمرکز آن بر زیرساخت‌های رایانش ابری، پلتفرم‌های نرم‌افزاری مبتنی بر هوش مصنوعی و راهکارهای امنیت سایبری خواهد بود. افزایش تقاضا برای این فناوری‌ها، شرکت‌های نوپا را به اهداف جذابی برای خرید و ادغام تبدیل کرده است.

نقش M&A در تحولات دیجیتال و اقتصاد جهانی

تحولات دیجیتال، مدل‌های کسب‌وکار را دگرگون کرده است و شرکت‌ها برای حفظ جایگاه رقابتی خود در بازارهای جهانی، به دنبال ادغام‌های استراتژیک هستند. فناوری دیگر محدود به شرکت‌های فعال در حوزه IT نیست، بلکه در تمام صنایع نفوذ کرده و باعث شده شرکت‌های سنتی برای بقا و رقابت، به سمت دیجیتالی‌سازی حرکت کنند. به عنوان مثال، در سال ۲۰۲۴، ۱۲ درصد از کل معاملات M&A توسط شرکت‌های غیرفناوری و با هدف ورود به عرصه دیجیتال انجام شد. این روند نشان‌دهنده افزایش اهمیت فناوری در صنایع مختلف از جمله خدمات مالی، تولید، انرژی و بهداشت و درمان است. انتظار می‌رود در سال ۲۰۲۵، این روند همچنان ادامه داشته باشد و شرکت‌های صنعتی، بانک‌ها و مؤسسات خدماتی برای دیجیتالی‌سازی عملیات خود، اقدام به خرید شرکت‌های فناوری‌محور کنند. با افزایش تقاضا برای هوش مصنوعی، خودکارسازی فرآیندها، تحلیل داده‌های کلان و امنیت سایبری، پیش‌بینی می‌شود که ادغام‌های بیشتری بین شرکت‌های سنتی و شرکت‌های فناوری‌محور شکل بگیرد. این موضوع نه‌تنها رشد سریع‌تر بازار M&A را رقم خواهد زد، بلکه مرزهای جدیدی برای نوآوری و تحول دیجیتال ایجاد می‌کند که تأثیرات آن بر اقتصاد جهانی قابل‌چشم‌پوشی نخواهد بود.

چالش‌های پیش‌روی M&A در سال ۲۰۲۵

با وجود پیش‌بینی رشد بازار ادغام و تملک (M&A) در سال ۲۰۲۵، شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران همچنان با چالش‌های متعددی روبه‌رو خواهند بود. عوامل ژئوپلیتیکی، مقررات نظارتی سخت‌گیرانه، نوسانات اقتصادی و مشکلات ارزش‌گذاری شرکت‌ها می‌توانند بر روند معاملات تأثیر بگذارند.

تأثیرات ژئوپلیتیکی و تحریم‌های تجاری

تحولات ژئوپلیتیکی و سیاست‌های تجاری بین‌المللی یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش‌روی بازار ادغام و تملک (M&A) در سال ۲۰۲۵ محسوب می‌شوند. افزایش رقابت اقتصادی بین قدرت‌های جهانی، تغییر در توافق‌های تجاری و تصویب مقررات جدید، باعث شده است که شرکت‌ها با عدم قطعیت بیشتری در معاملات بین‌المللی مواجه شوند. در سال‌های اخیر، تنش‌های تجاری بین کشورها نه‌تنها بر زنجیره تأمین جهانی تأثیر گذاشته است، بلکه باعث شده بسیاری از شرکت‌ها در تصمیم‌گیری برای ادغام‌های فرامرزی محتاط‌تر عمل کنند.

به عنوان مثال، در اروپا، افزایش نظارت‌های دولتی و مقررات سخت‌گیرانه‌تر بر معاملات فرامرزی موجب شده است که برخی از ادغام‌های کلان با چالش‌های قانونی مواجه شوند. این سخت‌گیری‌ها عمدتاً به دلیل تمایل دولت‌ها به حفاظت از صنایع داخلی و جلوگیری از تصاحب شرکت‌های استراتژیک توسط سرمایه‌گذاران خارجی اعمال شده‌اند. این محدودیت‌ها می‌توانند سرعت انجام معاملات را کاهش دهند و شرکت‌ها را به سمت استراتژی‌های جایگزین مانند ادغام‌های منطقه‌ای سوق دهند.

در مقابل، در آسیا و خاورمیانه، سیاست‌های اقتصادی بسیاری از کشورها در جهت افزایش سرمایه‌گذاری‌های خارجی و تشویق فعالیت‌های M&A تغییر کرده است. برخی از دولت‌ها با ارائه مشوق‌های مالیاتی، تسهیل فرآیندهای قانونی و کاهش موانع اداری، تلاش کرده‌اند که ورود سرمایه‌گذاران خارجی را به بازار خود افزایش دهند. در نتیجه، این مناطق در سال ۲۰۲۵ شاهد رشد چشمگیر معاملات M&A، به‌ویژه در بخش‌های فناوری، انرژی و زیرساخت‌های مالی خواهند بود. با این حال، تحریم‌های اقتصادی و محدودیت‌های تجاری همچنان می‌توانند موانعی جدی برای شرکت‌هایی باشند که به دنبال ادغام‌های بین‌المللی هستند. تحریم‌های جدید یا افزایش تعرفه‌های تجاری می‌توانند باعث شوند برخی از شرکت‌ها ادغام‌های داخلی را به‌عنوان یک راهکار جایگزین برای رشد و توسعه انتخاب کنند. این روند ممکن است باعث افزایش تمرکز بر بازارهای داخلی و کاهش تعداد معاملات بین‌المللی در برخی از مناطق شود.

ریسک‌های مالی و ارزش‌گذاری شرکت‌ها

یکی دیگر از چالش‌های اساسی در بازار M&A در سال ۲۰۲۵، ریسک‌های مالی و مشکلات مربوط به ارزش‌گذاری شرکت‌ها است. با وجود بهبود نسبی در برخی از بخش‌های اقتصادی، بسیاری از شرکت‌ها همچنان با نوسانات شدید قیمتی روبه‌رو هستند که این موضوع باعث شده سرمایه‌گذاران و خریداران در تصمیم‌گیری‌های خود با دقت بیشتری عمل کنند. در سال‌های اخیر، افزایش نرخ تورم، تغییرات در سیاست‌های پولی و رکود اقتصادی در برخی از کشورها، فرآیند ارزش‌گذاری شرکت‌ها را پیچیده‌تر کرده است. در بسیاری از موارد، اختلاف‌نظر بین خریداران و فروشندگان بر سر قیمت نهایی، باعث شده که برخی از معاملات به تعویق بیفتند یا لغو شوند. سرمایه‌گذاران خصوصی و شرکت‌های خریدار به دنبال قیمت‌گذاری‌هایی بر اساس عملکرد واقعی شرکت‌ها و ریسک‌های احتمالی بازار هستند، درحالی‌که بسیاری از شرکت‌های هدف همچنان بر مبنای ارزش‌های تاریخی خود قیمت‌گذاری می‌کنند.

با این حال، پیش‌بینی می‌شود که در سال ۲۰۲۵، کاهش تدریجی نرخ بهره و بهبود شرایط اقتصادی، فرصت‌های بهتری برای انجام معاملات M&A با قیمت‌های منطقی‌تر فراهم کند. کاهش نرخ بهره می‌تواند باعث افزایش دسترسی شرکت‌ها به منابع مالی ارزان‌تر شود، که این امر انگیزه بیشتری برای سرمایه‌گذاران جهت انجام ادغام و تملک ایجاد خواهد کرد. همچنین، استفاده از فناوری‌های نوین مانند هوش مصنوعی و تحلیل داده‌های کلان می‌تواند به شرکت‌ها کمک کند تا ارزش‌گذاری دقیق‌تر و بهتری از دارایی‌های هدف داشته باشند. این ابزارها می‌توانند به تحلیل عملکرد مالی، ریسک‌های مرتبط و پتانسیل رشد شرکت‌ها کمک کنند، که در نهایت باعث افزایش شفافیت در تصمیم‌گیری‌های M&A خواهد شد.

در مجموع، اگرچه ریسک‌های ژئوپلیتیک، تحریم‌های تجاری، نوسانات مالی و چالش‌های ارزش‌گذاری شرکت‌ها همچنان موانعی برای بازار M&A در سال ۲۰۲۵ خواهند بود، اما با اجرای استراتژی‌های دقیق، تحلیل بازارهای هدف و استفاده از فناوری‌های پیشرفته، بسیاری از این چالش‌ها قابل مدیریت خواهند بود. انتظار می‌رود که شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران برای مدیریت این ریسک‌ها، انعطاف‌پذیری بیشتری در مذاکرات و انتخاب اهداف استراتژیک از خود نشان دهند.

فرصت‌های بازار M&A در سال ۲۰۲۵

در سال ۲۰۲۵، برخی از صنایع به دلیل تحولات اقتصادی و پیشرفت‌های فناوری، بیشترین پتانسیل را برای ادغام‌ها و تملک‌های استراتژیک خواهند داشت. یکی از این صنایع، فناوری و هوش مصنوعی است. رشد چشمگیر هوش مصنوعی و استفاده گسترده از آن در صنایع مختلف، موجب شده است که شرکت‌های بزرگ فناوری برای پیشتاز ماندن در رقابت، اقدام به خرید استارت‌آپ‌های نوآور و شرکت‌های تخصصی در حوزه هوش مصنوعی کنند. این روند نه‌تنها موجب افزایش سرعت توسعه فناوری‌های پیشرفته خواهد شد، بلکه به شرکت‌ها امکان می‌دهد تا حوزه‌های کسب‌وکار خود را متنوع کرده و ظرفیت‌های دیجیتالی خود را گسترش دهند.

در بخش خدمات مالی، بانک‌ها و مؤسسات اعتباری به دنبال ادغام و تملک برای کاهش هزینه‌های عملیاتی و افزایش بهره‌وری هستند. در سال‌های اخیر، رقابت میان بانک‌های سنتی و شرکت‌های فین‌تک (FinTech) افزایش یافته است. بسیاری از بانک‌های بزرگ ترجیح می‌دهند شرکت‌های نوآور در زمینه پرداخت‌های دیجیتال و بانکداری الکترونیکی را خریداری کنند تا از این طریق مزیت رقابتی خود را حفظ کنند. علاوه بر این، قوانین نظارتی جدید در برخی مناطق، انجام معاملات M&A را برای بانک‌ها تسهیل کرده و احتمال افزایش این نوع ادغام‌ها در سال ۲۰۲۵ را بیشتر کرده است.

در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر، افزایش تقاضا برای منابع پایدار و کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی، باعث شده که شرکت‌های نفت و گاز سنتی نیز سرمایه‌گذاری در این بخش را در دستور کار قرار دهند. بسیاری از شرکت‌های بزرگ فعال در حوزه انرژی، اقدام به خرید استارت‌آپ‌های فعال در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر، ذخیره‌سازی انرژی و فناوری‌های کربن‌زدایی کرده‌اند. انتظار می‌رود این روند در سال ۲۰۲۵ نیز ادامه یابد، زیرا دولت‌ها و سرمایه‌گذاران بر تحول انرژی و کاهش اثرات زیست‌محیطی تمرکز بیشتری خواهند داشت.

افزایش سرمایه‌گذاری‌های خصوصی در M&A

سرمایه‌گذاری خصوصی (Private Equity) همواره یکی از عوامل تأثیرگذار در بازار M&A بوده است. در سال‌های اخیر، شرکت‌های سرمایه‌گذاری خصوصی نقش فزاینده‌ای در تأمین مالی و اجرای معاملات M&A ایفا کرده‌اند. بر اساس گزارش‌های اقتصادی، در سال ۲۰۲۴، مجموع سرمایه‌ای که در اختیار شرکت‌های سرمایه‌گذاری خصوصی برای انجام معاملات M&A بود، حدود ۲ تریلیون دلار تخمین زده شد. این میزان سرمایه نشان‌دهنده تمایل این شرکت‌ها برای ورود به بازار و استفاده از فرصت‌های سرمایه‌گذاری است.

در سال ۲۰۲۵، انتظار می‌رود که شرکت‌های سرمایه‌گذاری خصوصی با استفاده از این منابع مالی، نقش پررنگ‌تری در انجام معاملات M&A داشته باشند. این شرکت‌ها معمولاً به دنبال خرید شرکت‌های سودآور و نوآور در صنایع مختلف هستند و تمایل دارند پس از بهینه‌سازی و افزایش ارزش دارایی‌ها، آنها را در زمان مناسب به فروش برسانند.

یکی از حوزه‌های جذاب برای سرمایه‌گذاری خصوصی، شرکت‌های فناوری‌محور است. به دلیل رشد سریع در بخش هوش مصنوعی، امنیت سایبری و فین‌تک، بسیاری از شرکت‌های سرمایه‌گذاری به دنبال تصاحب استارت‌آپ‌های فناوری هستند. علاوه بر این، حوزه بهداشت و درمان دیجیتال نیز از جمله بخش‌هایی است که سرمایه‌گذاران خصوصی به آن توجه ویژه‌ای دارند.

به طور کلی، سال ۲۰۲۵، نقطه عطفی برای بازار M&A خواهد بود. با توجه به کاهش نرخ بهره، افزایش تمایل شرکت‌ها به رشد استراتژیک و تحولات دیجیتال، انتظار می‌رود که بازار ادغام و تملک رشد قابل‌توجهی را تجربه کند. با این حال، چالش‌هایی مانند ریسک‌های ژئوپلیتیک، مقررات سخت‌گیرانه و نوسانات اقتصادی همچنان می‌توانند بر بازار تأثیر بگذارند. بنابراین، شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران باید استراتژی‌های دقیق و مدیریت ریسک قوی را در پیش بگیرند تا از فرصت‌های موجود در بازار M&A بهره‌برداری کنند.

منبع: Goldman Sachs - 2025 M&A Outlook