به گزارش ایراسین، کریدور زنگزور در قفقاز جنوبی، که جمهوری آذربایجان را مستقیماً به نخجوان متصل می‌کند، حالا به یکی از مهم‌ترین چالش‌های صادراتی ایران بدل شده است. این مسیر که از استان سیونیک ارمنستان عبور کرده و بخش اصلی آذربایجان را به اراضی خودمختار نخجوان متصل می‌کند، جایگزین عبور کالاها از تراورس زمینی ایران می‌شود.

پیش‌بینی می‌شود این مسیر تا حد زیادی بر صادرات انواع محصولات ایرانی به ارمنستان تأثیر مستقیم بگذارد و در این بین فولاد ایرانی از این موضوع مستثنی نیست. این مسیر تازه که با میانجی‌گری آمریکا طراحی شده، نه‌تنها جایگزین گذر کالاها از خاک ایران خواهد شد، بلکه هزینه‌های حمل‌ونقل را برای صادرکنندگان ایرانی افزایش داده و میدان رقابت را به نفع ترکیه و آذربایجان تغییر می‌دهد.

کارشناسان می‌گویند فعال شدن این کریدور می‌تواند هزینه ترانزیت کالاهای ایرانی را ۱۲ تا ۱۵ درصد بالا ببرد؛ موضوعی که رقابت‌پذیری فولاد ایران در بازارهای ارمنستان و گرجستان را به‌شدت کاهش می‌دهد. در همین حال، حضور پررنگ ترکیه با مسیرهای کوتاه‌تر و ارزان‌تر، جایگاه ایران در بازار قفقاز را متزلزل کرده است.

با وجود فشارهای منطقه‌ای، آمار رسمی از رشد صادرات فولاد ایران در چهار ماه نخست ۱۴۰۴ حکایت دارد. تداوم این رشد نیازمند توسعه در دیپلماسی اقتصادی است. مسیر موسوم به جاده ترامپ اگر با پاسخ اقتصادی مناسب و بازنگری در سیاست‌های اقتصادی منطقه‌ای همراه نشود، نمی‌توان به پایداری این رشد امیدوار بود.

لجستیک مناسب می‌تواند کلید موفقیت ایران در بازارهای منطقه‌ای باشد. به بیان دیگر اگر راه‌حل مناسبی در پاسخ به احداث این مسیر اتخاذ نشود، رقابت پذیری فولاد ایران در منطقه با پرسش‌های جدی مواجه خواهد شد.

تحلیلگران معتقدند اگرچه مسیر زنگزور بخشی از ظرفیت‌های ترانزیتی ایران را تضعیف می‌کند، اما با تکمیل طرح‌های جایگزین و بازنگری در راهبردهای صادراتی، می‌توان سهم ایران در بازار منطقه را حفظ کرد. طرح‌هایی مانند مسیر راه‌آهن رشت-آستارا و استفاده بیش از پیش در بندر چابهار، مورد توجه کارشناسان این حوزه قرار گرفته است.

تحلیلگران معتقدند تداوم رشد صادرات فولاد ایران نیازمند مدیریت هوشمندانه منابع، جلوگیری از خام‌فروشی و بهره‌گیری از ظرفیت‌های لجستیکی مانند مسیرهای ریلی و بنادر است تا رقابت‌پذیری محصولات ایران در بازارهای منطقه‌ای حفظ شود.