-
مرز تاب‌آوری
یکی از راهکارهای ترسیم چشم‌اندازهای آتی و تحلیل سناریوهای آینده‌نگر، تحلیل فاکتورهای ریسک مرتبط با پدیده مورد تحلیل است. از نظر نگارنده این یادداشت در حال حاضر، ازجمله فاکتورهای ریسک حیاتی برای بخش صنعت و تبعا اقتصاد ایران در وضعیت کنونی، مساله انرژی و واردات است. از این رو در این تحلیل تلاش می‌شود چشم‌اندازی از بخش صنعت ایران با در نظر گرفتن فاکتورهای ریسک مذکور ارائه شود.
-
هزینه اجتماعی کربن
به بهانه مقاله اخیر «کس سانستین» در مجله واشنگتن پست در تاریخ ۵ فوریه ۲۰۲۵، تحت عنوان «بهای حذف هزینه اجتماعی کربن» در این نوشتار به بررسی هزینه اجتماعی کربن و چالش‌های پیش روی صنایع خواهیم پرداخت. کَس سانستین، حقوقدان و متخصص در حوزه اقتصاد رفتاری و نویسنده کتاب‌های معروف تلنگر و نویز، در این مقاله به تصمیم دولت جدید ترامپ برای حذف مفهوم «هزینه اجتماعی کربن» و پیامدهای آن می‌پردازد.
-
فرار از مدار تکرار
اقتصاد ایران در مرحله‌ای حساس از گذار ساختاری است؛ از مدلی نفت‌محور و دولتی به سوی اقتصادی متنوع، مقاوم و درون‌زا. این مقاله با تحلیل داده‌های واقعی و بهره‌گیری از ادبیات اقتصادی بین‌المللی، تلاش دارد تصویری روشن از وضعیت کنونی ارائه دهد و به تصمیم‌گیران و فعالان اقتصادی در تدوین راهبردهایی متناسب با تحولات کلان کمک کند.
-
فرصت پنهان
ایران با داشتن ۶۸ نوع ماده معدنی و ۳۷ میلیارد تن ذخایر کشف‌شده، جزو ۱۵ کشور معدنی جهان است، اما سهم ۴/۲ درصدی معدن در تولید ناخالص داخلی ۱۴۰۲، گویای بهره‌برداری ناکافی از این ظرفیت‌هاست. در صورت عدم توسعه اکتشافات، برخی ذخایر طی ۸ تا ۱۵ سال آینده پایان می‌یابند و کشور با بحران تأمین مواد اولیه روبه‌رو خواهد شد. اما الزامات توسعه پایدار اکتشاف منابع معدنی در کشور چیست؟
-
توسعه ناتمام
صنعت فولاد ایران با وجود ظرفیت‌های فراوان، از تحقق اهداف چشم‌انداز ۱۴۰۴ فاصله زیادی دارد. ضعف در برنامه‌ریزی، تعدد نهادهای تصمیم‌گیر، رانت، نبود شفافیت، مشکلات بورس کالا، چالش‌های انرژی و حمل‌ونقل از دلایل اصلی این عقب‌ماندگی‌اند. برای خروج از این وضعیت، هم‌افزایی میان دولت و بخش‌خصوصی، اصلاح سیاست‌ها و تقویت زنجیره ارزش فولاد ضرورت دارد تا ایران جایگاه شایسته‌اش را در بازار جهانی بازیابد.
-
تماشاگر رقابت منطقه
در خاورمیانه جدید، کشورهایی چون عربستان و پاکستان با جذب سرمایه و دیپلماسی اقتصادی، در حال بازتعریف نقش منطقه‌ای خود هستند، در حالی‌که چین نقش پیشران را ایفا می‌کند. اما ایران، تحت فشار تحریم‌ها و نبود راهبرد منسجم، از رقابت عقب مانده است. اگر تهران سیاست‌های اقتصادی و صنعتی خود را بازنگری نکند، ممکن است جایگاهش را در نظم نوین ژئو-اقتصادی از دست بدهد.